Kleur door structuur

In de natuur is niemand met een pot verf langs geweest en toch hebben veel vlinders, kevers en vogels de meest fantastische kleuren. Die kleuren ontstaan vaak op een bijzonder slimme manier, namelijk met structuur. Deze structuren nemen de lichtstralen niet op, maar laten ze door. Daardoor vervagen de kleuren niet. Er zijn fossielen van insecten gevonden die miljoenen jaren oud zijn en toch nog net zo sterk gekleurd.

Als je een vlindervleugel onder de microscoop legt, zie je allemaal schubjes. En zo’n mini-schub bestaat weer uit twee laagjes met daartussen pilaren, als bij een gebouw. Alles bij elkaar dus héél veel laagjes. Als daar het zonlicht op valt, zie je de kleuren. Maar elke keer valt het licht anders en dan lijken de kleuren ook weer anders.

Kleuren zonder verf

Zou het niet geweldig zijn als wij ook kunnen verven zonder (giftige) verf. Er wordt veel onderzoek naar gedaan. Zo is er al het sportmerk Nike dat schoenen heeft gemaakt met een zogenaamde structuurkleur, dus zonder echte verf te gebruiken. Mooi glimmend blauw zijn ze. Maar jammer genoeg nog niet om echt te dragen. Er is eerst verder onderzoek nodig.

Wat wel al heel goed lukt, is kleuren laseren op staal. Of eigenlijk laser je niet de kleur, maar de structuur. Door de structuur van een blauwe vlindervleugel precies na te maken met zo’n speciaal laserapparaat, krijg je een blauwe weerkaatsing. Of elke andere kleur die je wilt.

Beeld: Rene van Rossum Tekst: Elvira Werkman