Eind januari hoorde ik het al; de lente komt eraan!* Hoewel de lente zelf natuurlijk geen geluid maakt, doen de vogels dit wel. Vooral in de ochtend hoor je ze zingen. Wie het donkere weer beu is, kan met de lentezon in gedachten al bijna voelen bij het toenemende gezang van allerlei vogels. Luister maar eens goed in de ochtend, dan zou je de boomleeuwerik kunnen horen zingen. Deze vogel van het open duin begint al vroeg in het jaar met territoriumgezang. Ook de heggemus, boomkruiper, vink, roodborst, mees en specht kun je in deze periode al horen.

Met het lengen van de dagen, kun je met iedere volgende week weer meer verschillende vogelsoorten horen. Met een vogelzakgids in de hand kun je in deze maanden met nog kale bomen en struiken, de zingende vliegers misschien ook nog zien!

Thuis ben ik een oud boek (Dieren op reis, uit de serie Het leven op aarde van Sesam, geschreven door Eberhard Weismann, 1978) aan het lezen. Hierin kwam ik een overzicht tegen met gemiddelde aankomst- en vertrektijden van trekvogels en standvogels, zie de foto hieronder:

Figuur ‘Gemiddelde aankomst- en vertrektijden van een aantal Middeneuropese trekvogels, gedeeltelijke trekkers en, bij doorgetrokken lijnen, standvogels‘.
Een aantal vogelnamen zul je misschien niet direct herkennen, maar misschien wel onder deze namen: Tuinboomkruiper = nu Boomkruiper (Certhia brachydactyla), Boekvink = Vink (Fringilla coelebs), Glanskopmees = Glanskop (Poecile palustris), Zomergoudhaantje = Goudhaantje (Regulus regulus), Geelvink = Groenling, Europese kanarie of Sijs?, Muurzwaluw = Boerenzwaluw (Hirundo rustica), Bergvink = Keep (Fringilla montifringilla)

Leuk en leerzaam zo’n overzicht. Uit navraag bij mijn boswachtercollega, en vogelaar sinds zijn tiende, blijkt, dat de volgorde van aankomst en vertrek van deze vogels in ruim 40 jaar niet heel veel is gewijzigd. Dat is toch een mooi gegeven. Veel verandert in de wereld, maar dit soort cycli blijkbaar niet. Dat vind ik zelf een geruststellend idee. In onzekere tijden, kun je altijd teruggaan naar de natuur. Daar volgt de ene fase gewoon weer op de volgende fase. Dus na de kneu komt gewoon deze lente de fitis weer.

Wil je meer weten over vogels, of ben je nieuwsgierig naar een actuelere lijst, met wanneer welke vogel aankomt deze lente dan die van mij hierboven? Kijk op de website van de Vogelbescherming of ga direct naar deze pdf

Succes met vogelspotten in het wild!

Tekst: Simone de Maat, boswachter PWN, beeld: Sven Pekel, boswachter PWN

*Inmiddels is het weer wel heel winters geworden en houden de vogels zich stiller. Maar met deze wittere wereld kun je ze wel weer beter zien.